ΑΝΕΜΟΛΟΓΙΟ
Ευρηματική κατασκευή για την εκμάθηση των ανέμων.
ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΟΡΕΣ ΑΝΕΜΟΙ που ιερουργούνε που σηκώνουν το πέλαγος σαν Θεοτόκο που φυσούν και ανάβουνε τα πορτοκάλια που σφυρίζουν στα όρη κι έρχοντα Οι αγένειοι δόκιμοι της τρικυμίας οι δρομείς που διάνυσαν τα ουράνια μίλια οι Ερμήδες με το μυτερό σκιάδι και του μαύρου καπνού το κηρύκειο Ο Μαΐστρος, ο Λεβάντες, ο Γαρμπής ο Πουνέντες, ο Γραίγος, ο Σιρόκος η Τραμουντάνα, η Όστρια (Οδ. Eλύτης)
ΑΝΕΜΟΙ
Κίνηση μάζας ατμοσφαιρικού αέρα που οφείλεται στις διαφορετικές και μεταβαλλόμενες ατμοσφαιρικές συνθήκες, στη διαφορά θερμοκρασίας από έναν τόπο σε άλλο και έχει ορισμένη κατεύθυνση και δύναμη. Οι ονομασίες των ανέμων είναι κυρίως τοπικές. Συνήθως παίρνουν την ονομασία τους από τον προσδιορισμό του τόπου όπου προέρχονται.
ΤΡΑΜΟΥΝΤΑΝΑ:
Ιταλική λέξη (= ψυχρός άνεμος). Είναι σύνθετη λέξη από το trans = μέσο, διά και το montanus = βουνό (από τις Άλπεις).
ΑΠΑΡΚΙΑΣ:
από την άρκτο (εννοεί τους αστερισμούς μικρή και μεγάλη άρκτος που βρίσκονται βόρεια στον ουρανού.
ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ
ΓΡΑΙΓΟΣ:
Βορειοανατολικός άνεμος. Από το Greco = Ελληνικός άνεμος. Καθ’ ότι ιταλικής προέλευσης η λέξη μας επιβεβαιώνει την τοπική ονομασία που δόθηκε στον άνεμό.
ΚΑΙΚΙΑΣ:
Από τον ποταμό καΐκου της Μυσίας (κοντά στην Προποντίδα).
ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ
Άνεμος από τη ανατολή. Ανα + τέλλω = ξανα εκτελώ, ολοκληρώνω πάλι.
ΛΕΒΑΝΤΕΣ:
Ανατολή στα ιταλικά. Λεβαντίνος = ανατολίτης. Από αυτή την λέξη βγαίνει και το λεβέντης. Λεβέντης άνεμος.
ΑΠΗΛΙΩΤΗΣ:
Από τον ήλιο, από εκεί που βγαίνει ο ήλιος.
ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ
ΣΙΡΟΚΟΣ:
Νοτιοανατολικός άνεμος. Ιταλική λέξη eissalot – exalot = εξ (από) –άλος θάλασσα) ο προερχόμενος από την θάλασσα άνεμος.
ΕΥΡΟΣ:
Από την αύρα. Εύω = καίω, φλογίζω.
ΝΟΤΙΟΣ
Ο προερχόμενος από τον νότο “noto”= κολυμπώ nay = υγρός.
ΟΣΤΡΙΑ:
Ναυτική ορολογία ιταλικής προέλευσης λέξη “ostra” = νότος.
ΝΟΤΙΟΔΥΤΙΚΟΣ
Ο προερχόμενος από τον νότο “noto”= κολυμπώ nay = υγρός.
ΓΑΡΜΠΗΣ:
Νοτιοδυτικός άνεμος. Στα αραβικά σημαίνει «δυτικός».
ΛΙΨ – ΛΙΒΑΣ:
Ο άνεμος από την Λιβύη παλιά ονομαζότανε όλη η βόρειος Αφρική έτσι. Λίψ – λιβός σημαίνει «ρυάκι». Λείβω = στάζω, εξ’ ου και το λιβάδι = υγρότοπος.
ΔΥΤΙΚΟΣ
Δύω = βυθίζομαι, βουτάω.
ΠΟΥΝΕΝΤΗΣ:
Ιταλικής προέλευση αυτή η ναυτική ορολογία του ανέμου, «Ponente» = δυτικός άνεμος.
ΖΕΦΥΡΟΣ:
Άπο το «ζόφος» = σκοτάδι. Άνεμος, δηλαδή που πνέει από την δύση του ήλιου (σκοτάδι). Οι αρχαίοι της δυτικής Ελλάδας τον αποκαλούσαν και «Ορνιθίας» ή «Χελιδονίας» γιατί υποβοηθούσε τα αποδημητικά πτηνά.
ΒΟΡΕΙΟΔΥΤΙΚΟΣ
ΜΑΪΣΤΡΟΣ:
Βορειοδυτικός άνεμός. Λέξη που έχει ίδια ρίζα με το «Μαέστρος», «Μέγας», “mister”, “master” = Άρχων, Κύριος άνεμος.
ΣΚΙΡΩΝ:
Ο σκληρός. Ο προερχόμενος από τις «Σκιρώνιες Πέτρες» (Κακιά Σκάλα). Ο Σκίρων ο ληστής δρούσε εκεί. Σκίρος σημαίνει κομμάτι πελεκημένης πέτρας. Την ονομασία μάλλον έδωσαν οι Αιγινήτες.
Δείτε το βίντεο
